Het polycysteus ovarium syndroom is een veelvoorkomende hormoonafwijking. Huidtherapeuten behandelen veel vrouwen met polysysteus ovarium syndroom vanwege de symptomen overbeharing en acné. De afkorting PCOS staat voor het polycysteus ovarium syndroom. 5% tot 15% van de jonge Nederlandse vrouwen heeft PCOS. De verstoorde hormoonhuishouding veroorzaakt kleine blaasjes die zich lokaliseren op de eierstokken. In dit blogbericht leggen we uit wat er aan de hand is bij PCOS en wat de huidtherapeut voor vrouwen met PCOS kan betekenen.
Oorzaak polycysteus ovarium syndroom
Bij PCOS produceren de eierstokken een overmatige aanmaak van mannelijke hormonen. Een te hoge testosteronspiegel zorgt ervoor dat de feedback tussen de eierstokken en hypofyse verstoord wordt. Het resultaat is een constante verhoogde LH-spiegel. Dat LH, het luteïniseringshormoon, stimuleert de eierstokken tot de productie van androgenen ofwel mannelijke hormonen.
Zoals voor veel aandoeningen is er ook voor PCOS niet één duidelijk aantoonbare oorzaak die de hormoonhuishouding doet verstoren. Studies wijzen uit dat het uitblijven van de menstruatie en overgewicht de grootste boosdoeners zijn op de verstoorde hormoonhuishouding.
PCOS hangt sterk samen met insulineresistentie en dit wordt steeds vaker als veroorzaker gezien. Insuline is nodig om glucose (bloedsuiker) vanuit het bloed in de lichaamscellen te krijgen. Bij insulineresistentie maakt het lichaam meer insuline aan, waarbij meer testosteron vrijkomt.
Klachten polycysteus ovarium syndroom
PCOS klachten beginnen in en rondom de puberteit. De menstruatie start voor de meisjes vaak al op jonge leeftijd, de schaambeharing komt snel op gang en vaak kampen ze ook met overgewicht. De menstruatie is in het begin van de puberteit nog regelmatig, maar helaas veranderd dit al snel in een onregelmatige menstruatie. Deze verstoorde cyclus en het uitblijven van de menstruatie veroorzaken de meest bekende klacht van PCOS; de verminderde vruchtbaarheid. Naast de verminderde vruchtbaarheid kampen vrouwen met PCOS ook vaak met overbeharing of haaruitval, diabetes II, gewichtstoename, haaruitval en acné.
Hoe wordt de diagnose polycysteus ovarium syndroom gesteld?
Indien je last hebt van bovengenoemde klachten adviseren wij je een bezoek aan de huisarts te brengen. De huisarts zal je verwijzen naar andere artsen en specialisten voor verder onderzoek. De specialist kan er bijvoorbeeld voor kiezen om een echoscopie te maken van de eierstokken of de bloedwaarden van jouw hormoonhuishouding te onderzoeken. Wanneer uit dit onderzoek de diagnose PCOS wordt gesteld, zal de huisarts je verder begeleiden. De behandeling van polycysteus ovarium syndroom bestaat uit verschillende onderdelen en je zal te maken kunnen krijgen met verschillende behandelaars, zoals gynaecologen, fertiliteitsverpleegkundigen, de dermatoloog of huidtherapeut, diëtist en/of de fysiotherapeut.
Behandeling bij acné en overbeharing bij polycysteus ovarium syndroom
In overleg met uw arts of dermatoloog kan overbeharing en acné bij PCOS behandeld worden met hormonen, zoals het slikken van de Diane35 anticonceptiepil. Deze onderdrukt de mannelijke hormonen die de haarzakjes en talgklieren activeren. Soms is deze aanpak niet gewenst of geschikt, bijvoorbeeld als er sprake is van kinderwens of wanneer de anticonceptiepil na 6 tot 12 maanden geen verbetering geeft. Je kunt bij de huidtherapeut terecht voor laserontharing of elektrisch epileren en acnétherapie.
1. Laserontharing bij PCOS
PCOS is de meest voorkomende oorzaak voor hirsutisme. Bij hirsutisme is er sprake van een beharing volgens mannelijk patroon, maar dan bij een vrouw. Overmatige beharing op de bovenlip, de kin, de wangen, rond de tepels en op de buik zijn de plekken waar de vrouw over het algemeen geen (donkere) beharing wilt hebben. Laserontharing heeft de eerste voorkeur voor behandeling van donkere overbeharing, vanwege het feit dat grote oppervlaktes behandeld kunnen worden in relatief korte tijd. Gemiddeld zijn er zes behandelingen nodig, maar bij PCOS zien we meestal dat het aantal benodigde behandelingen hoger ligt vanwege de hormonale invloed.
2. Elektrisch epileren bij PCOS
Sommige vrouwen hebben overbeharing in de vorm van witte, blonde, grijze of rossige haren. In dat geval kiezen we voor elektrische epilatie. Vanwege het tekort aan pigment zijn deze haren niet geschikt voor laserontharing. Als de actieve haargroei is verdwenen, zal een onderhoudsbehandeling af en toe nodig kunnen zijn. Een behandelperiode kan variëren van 6 maanden tot 2 jaar.
3. Acnétherapie bij PCOS
Onderzoek wijst uit dat 90% van vrouwen met PCOS ook last hebben van acné of acné gerelateerde klachten. Bij vrouwen met PCOS zien we meestal ontstekingen rond de mond, op de kaaklijn en in de hals. De acnétherapie afgestemd op de persoonlijke wensen, maar natuurlijk ook specifiek op de vorm van acné en de huidconditie. Het doel van acnétherapie is de acné onder controle krijgen en huidschade zoals hyperpigmentatie en acné-littekens beperken en vervagen.
Wat kunt je zelf nog doen aan PCOS?
1. Door je leefwijze een positieve wending te geven ervoor zorgen dat er meer ‘rust’ ontstaat in het lichaam en de hormonen, dus ook de PCOS, meer in balans zijn. Vrouwen met PCOS kunnen veel baat hebben bij een gezond voedingspatroon waarin weinig suikers voorkomen en bij het eten van veel vezels, langzame koolhydraten (zoals zilvervliesrijst en peulvruchten) en extra groente.
2. Ook is het bij PCOS belangrijk om het stressniveau zo laag mogelijk te houden. Langdurige stress zorgt er namelijk voor dat de bijnieren extra cortisol produceren. Een overschot aan corticosteroïden kan haarzakjes activeren tot de vorming van versterkte haargroei.
3. Er zijn op internet on veel blogs en informatieve stukken te vinden die geschreven zijn door vrouwen met PCOS. Hier wordt uitgelegd hoe zij met de klachten zijn omgegaan en hoe ze hun leefwijze hebben veranderd. Vaak met positieve resultaten.
Meer weten over de behandeling van overbeharing en acné bij PCOS
Laserontharing, elektrische epilatie en acnétherapie van het gelaat wordt voor vrouwen in de meeste gevallen geheel of gedeeltelijk vergoed. Dit is het afhankelijk van een aanvullend verzekeringspakket. Vraag jouw zorgverzekeraar naar de polisvoorwaarden.
Tijdens het intakegesprek bespreekt de huidtherapeut welke aanpak het meest geschikt is voor jou. Indien je vragen hebt naar aanleiding van dit artikel mag je altijd contact met ons opnemen.