Bij een oppervlakkige schaaf- of snijwond maakt de opperhuid redelijk snel nieuwe huidcellen aan. Doordat de huid snel geneest ontstaat er ook geen litteken. In de daaronder gelegen huidlaag, de lederhuid, bevinden zich de zweetkliertjes, bloedvaatjes, haarzakjes en talgkliertjes. Als deze huidlaag beschadigd raakt door een diepe wond, zal de huid nieuw weefsel moeten aanmaken om het ‘gat’ op te vullen. De huid is zo knap dat zij zichzelf heel goed kan repareren. Via de zijkanten van de wond trekt de huid samen. In principe is dit ook de bedoeling, maar het geeft wel littekenweefsel.

Bij een diepe wond maakt de huid de eerste drie weken bindweefselcellen aan. Deze cellen vormen bindweefselvezels, oftewel collageen. In het begin is dit weefsel nog erg kwetsbaar en rood van kleur. Geleidelijk ontstaan er ook bloedvaatjes in het collageen, waardoor het weefsel meer zuurstof krijgt en steeds sterker wordt.

Twee maanden daarna gaat het collageen zich dag en nacht aanpassen aan de bewegingen in het betreffende gebied van het lichaam. Ook groeien de zenuwvezels weer in het weefsel, waardoor er ook steeds meer ‘gevoel’ in het litteken komt.

Het litteken wordt uiteindelijk platter en minder rood, maar blijft uiteindelijk altijd voelbaar en zichtbaar. Dat komt door de structuur en de kleur van het collageen. Een litteken is in feite sterker dan de gewone huid. Daarom voelt een litteken vaak iets harder en stugger aan dan de huid daaromheen.

Zodra u vermoedt dat u een litteken gaat overhouden aan een wond, adviseren wij om het natuurlijke wondgenezingsproces zo goed mogelijk zijn werk te laten doen. Houd de huid schoon, voorkom wrijving met kleding of schoeisel en bescherm het litteken tegen de zon door de wond af te dekken of een zonnebrandcrème met factor 50 te gebruiken.

Zodra de wond dicht is, kunt u uit voorzorg een littekencrème gebruiken (bijvoorbeeld Alhydran). Als u al weet dat er een litteken zal ontstaan, bijvoorbeeld na een operatie, dan kunt u direct na het sluiten van de wond of het verwijderen van de hechtingen, starten met het gebruik va siliconenpleisters (zoals Scarban of Bapscarcare). Aanvullend kunt u ook littekencrème gebruiken. Deze middelen leggen een beschermend laagje over de huid, waardoor vocht wordt vastgehouden in de huid en het litteken vlakker en soepeler wordt. Het is belangrijk de genezing van het litteken goed in de gaten te houden.